ΑΘΗΝΑ, 10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2008
Ι. Εισαγωγή
Κύριες και κύριοι Βουλευτές,
Καλούμαστε να κυρώσουμε τη Συνθήκη της Λισσαβώνας ή, αλλιώς, τη λεγόμενη Μεταρρυθμιστική Συνθήκη. Στην Ειδική Επιτροπή, μας δόθηκε η δυνατότητα να παρουσιάσουμε αναλυτικά τις απόψεις μας.
Εμείς, ως ΠΑΣΟΚ, εκφράσαμε την κριτική υποστήριξή μας στη Συνθήκη αυτή, προτείνοντας την κύρωσή της. Δεν έχω χρόνο να επαναλάβω τα επιχειρήματά μου, διότι οι αγορεύσεις μου υπερέβησαν τις δύο ώρες.
Οφείλω ευχαριστίες στον Πρόεδρο της ad hoc επιτροπής, κ. Π.Παναγιωτόπουλο, για το χρόνο που μου έδωσε.
Παραπέμπω στις εισηγήσεις μου και περιορίζομαι σε ορισμένα βασικά πολιτικά επιχειρήματα, που εξέφρασα ως εισηγητής του ΠΑ.ΣΟ.Κ.
Κυρίες - κύριοι Βουλευτές,
Το 2005, η λαϊκή κυριαρχία σε δύο ιδρυτικά κράτη-μέλη της Ε.Ε. είπε όχι στη Συνταγματική Συνθήκη, (στη Συνθήκη για τη θέσπιση του Συντάγματος της Ευρώπης). Δύο λαοί, διαμαρτυρόμενοι για όσα η Ε.Ε. δεν είχε , της απαγόρευσαν να τα αποκτήσει.
Στην ουσία, όμως, δεν υπήρξε αντίφαση ανάμεσα στη βούληση των πολιτών και στον τρόπο που αυτή εκφράστηκε στα Δημοψηφίσματα στη Γαλλία και την Ολλανδία.
Είναι προφανές, πως η Ε.Ε. δεν έπειθε και συνεχίζει να μην πείθει τις πλειοψηφίες :
- εργασιακή ανασφάλεια,
- εισοδήματα των 700 ευρώ,
- δρομολόγηση των εξελίξεων στο ενωσιακό οικοδόμημα από τις ευρωπαϊκές πολιτικο-οικονομικές elites και εκ μέρους τους «καταγγελία» του κοινωνικού κράτους αναδιανομής,
- πληθωρισμός της μετανάστευσης κι αποτυχία να θεσπιστούν και να εφαρμοστούν οι κατάλληλοι νόμοι,
- άκριτος χαρακτηρισμός ως ξενοφοβίας ακόμη και του ελάχιστου προβληματισμού για τη διαρκή ροή της μετανάστευσης,
- «σοκ» από τη «διευρυμένη-διεύρυνση» του 2003-4,
- εξευτελισμός της αξίας των πανεπιστημιακών πτυχίων στις αγορές εργασίας,
- αδυναμία επιλογής δικαιότερων φορολογικών πολιτικών - αφού οι μεγάλοι δραπετεύουν,
- αποεθνικοποίηση των οικονομιών,
- αδυναμίες παρέμβασης της Ε.Ε. στα μεγάλα πολιτικά θέματα (παλαιστινιακό, πόλεμος Ιράκ, Αφγανιστάν, Κόσοβο) αποθαρρύνουν τους πολίτες.
Αυτό το μήνυμα παραλαμβάνουμε κι εμείς σήμερα. Πρέπει να πολιτικοποιήσουμε τη συζήτηση για την Ευρώπη. Κι οι διαδικασίες, έως σήμερα, με ευθύνη κυρίως της κυβέρνησης, παρέμειναν στους τέσσερις τοίχους της Βουλής, μακρυά από τους πολίτες. Η συζήτηση έγινε εν κλειστώ και πολλοί νομίζουν ότι θέλουμε να γίνει εν κρυπτώ.
Έως σήμερα έχουν κυρώσει 15 χώρες. Εμείς θα γίνουμε αύριο το βράδυ η 16η χώρα. Και την Πέμπτη, αν το ιρλανδικό δημοψήφισμα καταλήξει στο ΝΑΙ, θα είμαστε 17.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν είναι ικανοποιημένο από την πορεία προς την κύρωση της Συνθήκης της Λισσαβώνας. Πρότεινε μορφές διεύρυνσης του πολιτικού διαλόγου, οι οποίες δεν έγιναν δεκτές. Πρότεινε, επίσης, στην ad hoc επιτροπή της Βουλής και προτείνει και σήμερα τη διενέργεια Δημοψηφίσματος. Αμέσως μετά την ψηφοφορία θα καταθέσουμε επισήμως την πρότασή μας, βάσει του άρθρου 44 παρ.2 εδ.β΄ του Συντάγματος και του άρθρου 116 του ΚτΒ. Όπως ακριβώς πράξαμε και το 2005, προκειμένου για την κύρωση της Συνταγματικής Συνθήκης.
Κυρίες-Κύριοι Βουλευτές,
Η Συνθήκη της Λισσαβώνας αποτελείται από δύο μέρη. Το πρώτο μέρος αποτελείται από τη Συνθήκη για την Ε.Ε. (Σ.Ε.Ε.). Το δεύτερο, από τη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ε.Ε. (Σ.Λ.Ε.Ε.). Στις δύο αυτές Συνθήκες προστίθεται και ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Αυτά τα τρία κείμενα συν τα Πρωτόκολλα, συν τις Δηλώσεις έχουμε σήμερα ενώπιόν μας, κατά την παρούσα κυρωτική διαδικασία. Με τις δύο Συνθήκες δεν αντικαθιστώνται οι προηγούμενες Συνθήκες , όπως γινόταν με τη Συνταγματική Συνθήκη. Οι υφιστάμενες Συνθήκες τροποποιούνται και συμπληρώνονται. Ο όρος Κοινότητα απαλείφεται και το τελικώς διαμορφωνόμενο πρωτογενές δίκαιο, θα αποκαλείται πρωτογενές ενωσιακό δίκαιο.
Στην ad hoc Επιτροπή της Βουλής, χωρίσαμε τη Συνθήκη σε τρεις ενότητες. Αυτή τη σειρά θα προσπαθήσω και σήμερα, λακωνικά, να παρακολουθήσω.
ΙΙ. Πρώτη ενότητα : αξίες - σκοποί, νέα όργανα, νέες αρμοδιότητες της Ε.Ε.
Στις αξίες της Ένωσης η Συνθήκη επιφέρει μια ισορροπία ανάμεσα αφενός στα Θεμελιώδη Δικαιώματα, που αποτελούν τη μία θεμελιακή αξία της Ένωσης, κι αφετέρου την πολιτιστική κληρονομιά, που αναγνωρίζεται αφενός ως ευρωπαϊκή, ως κοινή ευρωπαϊκή πολιτιστική, ανθρωπιστική και θρησκευτική κληρονομιά κι αφετέρου αναγνωρίζεται στις επιμέρους εκφάνσεις της. Η κοινότητα με την ιδιαιτερότητα - ιδιοπροσωπεία συνυπάρχουν κι όλες αυτές οι αξίες με τη σειρά τους συνυπάρχουν με τις αξίες που προκύπτουν από το σεβασμό στα δικαιώματα του ανθρώπου.
Οι ανωτέρω ρυθμίσεις , πέραν του ότι παρέχουν ερμηνευτικό πλαίσιο για τις υπόλοιπες διατάξεις της Συνθήκης, ταυτοχρόνως αποτελούν τη δέσμη των αξιών που απαιτούμε να γίνεται σεβαστή είτε όταν προσπαθούμε να δώσουμε λύση σε προβλήματα της Ένωσης (π.χ. Κυπριακό), είτε αξιολογώντας υποψηφιότητες για να καταστούν κράτη-μέλη της Ε.Ε. (π.χ. Τουρκία, στην οποία οι σημερινές εξελίξεις θέτουν με ακραίο τρόπο, ζήτημα σεβασμού του κοινοτικού κεκτημένου).
Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για 2 ½ χρόνια, εκλογή του Πρόεδρου της Επιτροπής σύμφωνα με το συσχετισμό των δυνάμεων, όπως προέκυψε από τις ευρω-εκλογές, ενισχυμένες συνεργασίες, ενίσχυση του ρόλου του Ε.Κ. , αλλά και των εθνικών κοινοβουλίων ως προς την τήρηση των αρχών της αναλογικότητας-επικουρικότητας, λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία με τη συγκέντρωση ενός εκατομμυρίου υπογραφών ευρωπαίων πολιτών συγκροτούν τη νέα θεσμική πραγματικότητα, μέσω της οποίας επιχειρείται, επιτέλους, να δημιουργηθούν κοινά διακυβεύματα κι ένας κοινός ευρωπαϊκός δημόσιος χώρος.
Πιστεύω ακράδαντα, ότι πλάϊ σ’αυτά και μέσα από αυτά, πρέπει να δημιουργηθεί κι ένας κοινός ευρωπαϊκός δημόσιος λόγος. Οι πολιτικοί τύπου Πρόντι, Μπαρόζο, εγγαστρίμυθος ο πρώτος, χωρίς μήνυμα ο δεύτερος, πρέπει να αποτελέσουν παρελθόν.
Την περασμένη εβδομάδα πήραμε εδώ ένα δείγμα λόγου που υπερβαίνει τα σύνορα, όσο κι αν διαφωνούμε μαζί του. Η ακατανόητη εσπεράντο της πολιτικής γραφειοκρατίας των Βρυξελλών σκοτώνει την Ευρώπη.
Κι ο ελληνικός λαός, αν συνεχίσουν έτσι, από θετικός θα καταστεί αρνητικός απέναντι στην Ένωση, επειδή θα φοβάται, αυτό που δεν καταλαβαίνει.
ΙΙΙ. Δεύτερη ενότητα, περί δικαιωμάτων
Με πολύ κόπο, μετά από πολλά χρόνια (από το 1999) ολοκληρώθηκε η περιπέτεια της κατάρτισης και υιοθέτησης του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (Δεκέμβριος 2007). Με απώλειες . Είναι κείμενο που αποκτά πρωτογενές κύρος από την παραπομπή της Συνθήκης της Λισσαβώνας σ’αυτό. Και πάλι καλά αν σκεφτούμε πως το Η.Β. πρότεινε τη χρήση του ως απλής ένδειξης. Κι ακόμη, στο 7ο Πρωτόκολλο, το Η.Β. και η Πολωνία δήλωσαν, πως βάσει του Χάρτη δεν δύνανται να παραμερίζονται νομοθετικά κείμενα και διοικητικές πράξεις που θεσπίζονται στο πλαίσιο της κυριαρχίας τους. Θα δούμε στην πράξη, πως θα εφαρμοστεί το Πρωτόκολλο αυτό.
Μέσω του Χάρτη διαμορφώνεται ένα νέο πεδίο σεβασμού των Δικαιωμάτων, τόσο από τα όργανα της Ένωσης, όσο και από τα όργανα των κρατών-μελών, όταν εφαρμόζουν το ενωσιακό δίκαιο.
Ξεχωριστή αξία έχει το γεγονός, πως και η Συνθήκη της Λισσαβώνας θεσπίζει δικαιώματα, που προστατεύονται και από τον Χάρτη. Πρόκειται για δικαιώματα με διπλή δηλαδή προνομιακή κατοχύρωση, τα ενωσιακά θεμελιώδη δικαιώματα (π.χ. θρησκευτική ελευθερία, προστασία προσωπικών δεδομένων, προστασία υγείας κ.λπ.), που δεν είναι τα τέσσερα κλασσικά ενωσιακά δικαιώματα (ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, υπηρεσιών, κεφαλαίων, εμπορευμάτων) και ως προς τα οποία δεν ισχύει η απαγόρευση να αποκτά η Ένωση τη δυνατότητα να κατοχυρώνει μέτρα προστασίας τους, απαγόρευση που ισχύει απολύτως για τα υπόλοιπα δικαιώματα του Χάρτη !
IV. Τρίτη ενότητα : οι πολιτικές της Ένωσης
Το μεγαλύτερο πολιτικό πρόβλημα της Ένωσης, που νομιμοποιεί την πολεμική των αντιπάλων της, είναι οι πολιτικές που κατοχυρώνονται από τις Συνθήκες της και από τη Συνθήκη της Λισσαβώνας. Εδώ υπάρχει μια ανισομέρεια. Πολλές διατάξεις για την ελευθερία της αγοράς και την προστασία του ανταγωνισμού και ελάχιστες - περιορισμένες σε κατευθυντήριες γραμμές - για την πλήρη απασχόληση και την κοινωνική προστασία Μετά την απόρριψη της Συνταγματικής Συνθήκης στη Γαλλία και την Ολλανδία, η λύση της «μικρής Συνθήκης», σήμανε τη διατήρηση σε ισχύ των προηγούμενων Συνθηκών, καθώς και την απάλειψη όλων των συμβόλων, τυπικών και ουσιαστικών, που σήμαιναν ή θύμιζαν τη δημιουργία ενός ομοσπονδιακού κράτους. Το πρόβλημα όμως ουσιαστικά παραμένει : πολλή ελευθερία της αγοράς, λίγη κοινωνική προστασία.
Δεν προλαβαίνω να αναπαράξω τα επιχειρήματα ένθεν κακείθεν. Παραπέμπω στην ομιλία μου στην ad hoc επιτροπή. Και περιορίζομαι να υποστηρίξω, πως η συγκεκριμενοποίηση των πολιτικών, υπέρ της προστασίας των πολιτών και κατά μιας νεοφιλελεύθερης Ε.Ε., αποτελεί ανοικτό ζήτημα του συσχετισμού των δυνάμεων στην Ένωση και των πολιτικών που αυτές θα επιλέξουν. Η παραμονή, π.χ., στις συντεταγμένες του Μάαστριχτ, ή η αλλαγή πλεύσης είναι ένα ανοικτό ζήτημα , ως προς το οποίο η καθεμία πολιτική δύναμη θα πρέπει να ξεπεράσει την αμηχανία της - π.χ. ουδείς κατέθεσε κάτι συγκεκριμένο, ως προς το οποίο η Συνθήκη έπρεπε να μεριμνά, αλλά παραλείπει να το κάνει - και να προβεί σε συγκεκριμένες προτάσεις.
Κύριες-κύριοι Βουλευτές,
με συνείδηση της σημασίας που έχει η παρούσα συνθήκη της Λισαβώνας στην ενοποιητική πορεία της Ευρώπης, με συνείδηση ότι η κύρωση από τους 27 των 480.000.000 πολιτών και στη συνέχεια η εφαρμογή της θα αποτελέσει προωθητική κίνηση προς ένα επιθυμητό πολύ-πολικό κόσμο, που θα αντικαταστήσει τον μονοπολικό κόσμο των ΗΠΑ, ο οποίος τόσα δεινά συσσώρευσε στον πλανήτη, ειδικά μετά το 2001 και τις δολοφονικές ενέργειες της τρομοκρατίας στην Ουάσινγκτον και την Νέα Υόρκη,
με συνείδηση, ότι μέσω της συνθήκης αυτής χώρες και άνθρωποι με συγγενείς πολιτικές δυνάμεις, με συγγενή κουλτούρα, με συγγενή ήθη και έθιμα, με συγγενείς παραδόσεις, με από κοινού διαμορφωμένη ιστορία, αλλά και με ιδιαίτερη και ισχυρή ιδιοπροσωπία, στις ορισμένες περιπτώσεις τους,
με συνείδηση, τέλος, και των επιμέρους διαφωνιών μας π.χ. για τον περιορισμό της κοινωνικής Ευρώπης σε επίπεδο διακηρύξεων
ως εκφραστής της γνώμης της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης,
προτείνω την κύρωση της συνθήκης της Λισσαβώνας.
Ι. Εισαγωγή
Κύριες και κύριοι Βουλευτές,
Καλούμαστε να κυρώσουμε τη Συνθήκη της Λισσαβώνας ή, αλλιώς, τη λεγόμενη Μεταρρυθμιστική Συνθήκη. Στην Ειδική Επιτροπή, μας δόθηκε η δυνατότητα να παρουσιάσουμε αναλυτικά τις απόψεις μας.
Εμείς, ως ΠΑΣΟΚ, εκφράσαμε την κριτική υποστήριξή μας στη Συνθήκη αυτή, προτείνοντας την κύρωσή της. Δεν έχω χρόνο να επαναλάβω τα επιχειρήματά μου, διότι οι αγορεύσεις μου υπερέβησαν τις δύο ώρες.
Οφείλω ευχαριστίες στον Πρόεδρο της ad hoc επιτροπής, κ. Π.Παναγιωτόπουλο, για το χρόνο που μου έδωσε.
Παραπέμπω στις εισηγήσεις μου και περιορίζομαι σε ορισμένα βασικά πολιτικά επιχειρήματα, που εξέφρασα ως εισηγητής του ΠΑ.ΣΟ.Κ.
Κυρίες - κύριοι Βουλευτές,
Το 2005, η λαϊκή κυριαρχία σε δύο ιδρυτικά κράτη-μέλη της Ε.Ε. είπε όχι στη Συνταγματική Συνθήκη, (στη Συνθήκη για τη θέσπιση του Συντάγματος της Ευρώπης). Δύο λαοί, διαμαρτυρόμενοι για όσα η Ε.Ε. δεν είχε , της απαγόρευσαν να τα αποκτήσει.
Στην ουσία, όμως, δεν υπήρξε αντίφαση ανάμεσα στη βούληση των πολιτών και στον τρόπο που αυτή εκφράστηκε στα Δημοψηφίσματα στη Γαλλία και την Ολλανδία.
Είναι προφανές, πως η Ε.Ε. δεν έπειθε και συνεχίζει να μην πείθει τις πλειοψηφίες :
- εργασιακή ανασφάλεια,
- εισοδήματα των 700 ευρώ,
- δρομολόγηση των εξελίξεων στο ενωσιακό οικοδόμημα από τις ευρωπαϊκές πολιτικο-οικονομικές elites και εκ μέρους τους «καταγγελία» του κοινωνικού κράτους αναδιανομής,
- πληθωρισμός της μετανάστευσης κι αποτυχία να θεσπιστούν και να εφαρμοστούν οι κατάλληλοι νόμοι,
- άκριτος χαρακτηρισμός ως ξενοφοβίας ακόμη και του ελάχιστου προβληματισμού για τη διαρκή ροή της μετανάστευσης,
- «σοκ» από τη «διευρυμένη-διεύρυνση» του 2003-4,
- εξευτελισμός της αξίας των πανεπιστημιακών πτυχίων στις αγορές εργασίας,
- αδυναμία επιλογής δικαιότερων φορολογικών πολιτικών - αφού οι μεγάλοι δραπετεύουν,
- αποεθνικοποίηση των οικονομιών,
- αδυναμίες παρέμβασης της Ε.Ε. στα μεγάλα πολιτικά θέματα (παλαιστινιακό, πόλεμος Ιράκ, Αφγανιστάν, Κόσοβο) αποθαρρύνουν τους πολίτες.
Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΑΥΤΙΣΤΗΚΕ ΜΕ ΟΛΑ ΤΑ ΚΑΚΩΣ ΚΕΙΜΕΝΑ , ΑΝ ΚΑΙ ΠΡΟΕΒΛΕΠΕ ΘΕΣΜΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΕΣΤΕΡΗ ΧΑΡΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΟΣΜΟ. Οι ευρωπαίοι πολίτες έστειλαν μήνυμα διαμαρτυρίας, ζητώντας - κατ’ουσίαν - την πολιτικοποίηση της συζήτησης για την Ευρώπη, ώστε να συμπεριλάβει και αυτούς.
Αυτό το μήνυμα παραλαμβάνουμε κι εμείς σήμερα. Πρέπει να πολιτικοποιήσουμε τη συζήτηση για την Ευρώπη. Κι οι διαδικασίες, έως σήμερα, με ευθύνη κυρίως της κυβέρνησης, παρέμειναν στους τέσσερις τοίχους της Βουλής, μακρυά από τους πολίτες. Η συζήτηση έγινε εν κλειστώ και πολλοί νομίζουν ότι θέλουμε να γίνει εν κρυπτώ.
Έως σήμερα έχουν κυρώσει 15 χώρες. Εμείς θα γίνουμε αύριο το βράδυ η 16η χώρα. Και την Πέμπτη, αν το ιρλανδικό δημοψήφισμα καταλήξει στο ΝΑΙ, θα είμαστε 17.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν είναι ικανοποιημένο από την πορεία προς την κύρωση της Συνθήκης της Λισσαβώνας. Πρότεινε μορφές διεύρυνσης του πολιτικού διαλόγου, οι οποίες δεν έγιναν δεκτές. Πρότεινε, επίσης, στην ad hoc επιτροπή της Βουλής και προτείνει και σήμερα τη διενέργεια Δημοψηφίσματος. Αμέσως μετά την ψηφοφορία θα καταθέσουμε επισήμως την πρότασή μας, βάσει του άρθρου 44 παρ.2 εδ.β΄ του Συντάγματος και του άρθρου 116 του ΚτΒ. Όπως ακριβώς πράξαμε και το 2005, προκειμένου για την κύρωση της Συνταγματικής Συνθήκης.
Κυρίες-Κύριοι Βουλευτές,
Η Συνθήκη της Λισσαβώνας αποτελείται από δύο μέρη. Το πρώτο μέρος αποτελείται από τη Συνθήκη για την Ε.Ε. (Σ.Ε.Ε.). Το δεύτερο, από τη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ε.Ε. (Σ.Λ.Ε.Ε.). Στις δύο αυτές Συνθήκες προστίθεται και ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Αυτά τα τρία κείμενα συν τα Πρωτόκολλα, συν τις Δηλώσεις έχουμε σήμερα ενώπιόν μας, κατά την παρούσα κυρωτική διαδικασία. Με τις δύο Συνθήκες δεν αντικαθιστώνται οι προηγούμενες Συνθήκες , όπως γινόταν με τη Συνταγματική Συνθήκη. Οι υφιστάμενες Συνθήκες τροποποιούνται και συμπληρώνονται. Ο όρος Κοινότητα απαλείφεται και το τελικώς διαμορφωνόμενο πρωτογενές δίκαιο, θα αποκαλείται πρωτογενές ενωσιακό δίκαιο.
Στην ad hoc Επιτροπή της Βουλής, χωρίσαμε τη Συνθήκη σε τρεις ενότητες. Αυτή τη σειρά θα προσπαθήσω και σήμερα, λακωνικά, να παρακολουθήσω.
ΙΙ. Πρώτη ενότητα : αξίες - σκοποί, νέα όργανα, νέες αρμοδιότητες της Ε.Ε.
Στις αξίες της Ένωσης η Συνθήκη επιφέρει μια ισορροπία ανάμεσα αφενός στα Θεμελιώδη Δικαιώματα, που αποτελούν τη μία θεμελιακή αξία της Ένωσης, κι αφετέρου την πολιτιστική κληρονομιά, που αναγνωρίζεται αφενός ως ευρωπαϊκή, ως κοινή ευρωπαϊκή πολιτιστική, ανθρωπιστική και θρησκευτική κληρονομιά κι αφετέρου αναγνωρίζεται στις επιμέρους εκφάνσεις της. Η κοινότητα με την ιδιαιτερότητα - ιδιοπροσωπεία συνυπάρχουν κι όλες αυτές οι αξίες με τη σειρά τους συνυπάρχουν με τις αξίες που προκύπτουν από το σεβασμό στα δικαιώματα του ανθρώπου.
Οι ανωτέρω ρυθμίσεις , πέραν του ότι παρέχουν ερμηνευτικό πλαίσιο για τις υπόλοιπες διατάξεις της Συνθήκης, ταυτοχρόνως αποτελούν τη δέσμη των αξιών που απαιτούμε να γίνεται σεβαστή είτε όταν προσπαθούμε να δώσουμε λύση σε προβλήματα της Ένωσης (π.χ. Κυπριακό), είτε αξιολογώντας υποψηφιότητες για να καταστούν κράτη-μέλη της Ε.Ε. (π.χ. Τουρκία, στην οποία οι σημερινές εξελίξεις θέτουν με ακραίο τρόπο, ζήτημα σεβασμού του κοινοτικού κεκτημένου).
Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για 2 ½ χρόνια, εκλογή του Πρόεδρου της Επιτροπής σύμφωνα με το συσχετισμό των δυνάμεων, όπως προέκυψε από τις ευρω-εκλογές, ενισχυμένες συνεργασίες, ενίσχυση του ρόλου του Ε.Κ. , αλλά και των εθνικών κοινοβουλίων ως προς την τήρηση των αρχών της αναλογικότητας-επικουρικότητας, λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία με τη συγκέντρωση ενός εκατομμυρίου υπογραφών ευρωπαίων πολιτών συγκροτούν τη νέα θεσμική πραγματικότητα, μέσω της οποίας επιχειρείται, επιτέλους, να δημιουργηθούν κοινά διακυβεύματα κι ένας κοινός ευρωπαϊκός δημόσιος χώρος.
Πιστεύω ακράδαντα, ότι πλάϊ σ’αυτά και μέσα από αυτά, πρέπει να δημιουργηθεί κι ένας κοινός ευρωπαϊκός δημόσιος λόγος. Οι πολιτικοί τύπου Πρόντι, Μπαρόζο, εγγαστρίμυθος ο πρώτος, χωρίς μήνυμα ο δεύτερος, πρέπει να αποτελέσουν παρελθόν.
Την περασμένη εβδομάδα πήραμε εδώ ένα δείγμα λόγου που υπερβαίνει τα σύνορα, όσο κι αν διαφωνούμε μαζί του. Η ακατανόητη εσπεράντο της πολιτικής γραφειοκρατίας των Βρυξελλών σκοτώνει την Ευρώπη.
Κι ο ελληνικός λαός, αν συνεχίσουν έτσι, από θετικός θα καταστεί αρνητικός απέναντι στην Ένωση, επειδή θα φοβάται, αυτό που δεν καταλαβαίνει.
ΙΙΙ. Δεύτερη ενότητα, περί δικαιωμάτων
Με πολύ κόπο, μετά από πολλά χρόνια (από το 1999) ολοκληρώθηκε η περιπέτεια της κατάρτισης και υιοθέτησης του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (Δεκέμβριος 2007). Με απώλειες . Είναι κείμενο που αποκτά πρωτογενές κύρος από την παραπομπή της Συνθήκης της Λισσαβώνας σ’αυτό. Και πάλι καλά αν σκεφτούμε πως το Η.Β. πρότεινε τη χρήση του ως απλής ένδειξης. Κι ακόμη, στο 7ο Πρωτόκολλο, το Η.Β. και η Πολωνία δήλωσαν, πως βάσει του Χάρτη δεν δύνανται να παραμερίζονται νομοθετικά κείμενα και διοικητικές πράξεις που θεσπίζονται στο πλαίσιο της κυριαρχίας τους. Θα δούμε στην πράξη, πως θα εφαρμοστεί το Πρωτόκολλο αυτό.
Μέσω του Χάρτη διαμορφώνεται ένα νέο πεδίο σεβασμού των Δικαιωμάτων, τόσο από τα όργανα της Ένωσης, όσο και από τα όργανα των κρατών-μελών, όταν εφαρμόζουν το ενωσιακό δίκαιο.
Ξεχωριστή αξία έχει το γεγονός, πως και η Συνθήκη της Λισσαβώνας θεσπίζει δικαιώματα, που προστατεύονται και από τον Χάρτη. Πρόκειται για δικαιώματα με διπλή δηλαδή προνομιακή κατοχύρωση, τα ενωσιακά θεμελιώδη δικαιώματα (π.χ. θρησκευτική ελευθερία, προστασία προσωπικών δεδομένων, προστασία υγείας κ.λπ.), που δεν είναι τα τέσσερα κλασσικά ενωσιακά δικαιώματα (ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, υπηρεσιών, κεφαλαίων, εμπορευμάτων) και ως προς τα οποία δεν ισχύει η απαγόρευση να αποκτά η Ένωση τη δυνατότητα να κατοχυρώνει μέτρα προστασίας τους, απαγόρευση που ισχύει απολύτως για τα υπόλοιπα δικαιώματα του Χάρτη !
IV. Τρίτη ενότητα : οι πολιτικές της Ένωσης
Το μεγαλύτερο πολιτικό πρόβλημα της Ένωσης, που νομιμοποιεί την πολεμική των αντιπάλων της, είναι οι πολιτικές που κατοχυρώνονται από τις Συνθήκες της και από τη Συνθήκη της Λισσαβώνας. Εδώ υπάρχει μια ανισομέρεια. Πολλές διατάξεις για την ελευθερία της αγοράς και την προστασία του ανταγωνισμού και ελάχιστες - περιορισμένες σε κατευθυντήριες γραμμές - για την πλήρη απασχόληση και την κοινωνική προστασία Μετά την απόρριψη της Συνταγματικής Συνθήκης στη Γαλλία και την Ολλανδία, η λύση της «μικρής Συνθήκης», σήμανε τη διατήρηση σε ισχύ των προηγούμενων Συνθηκών, καθώς και την απάλειψη όλων των συμβόλων, τυπικών και ουσιαστικών, που σήμαιναν ή θύμιζαν τη δημιουργία ενός ομοσπονδιακού κράτους. Το πρόβλημα όμως ουσιαστικά παραμένει : πολλή ελευθερία της αγοράς, λίγη κοινωνική προστασία.
Δεν προλαβαίνω να αναπαράξω τα επιχειρήματα ένθεν κακείθεν. Παραπέμπω στην ομιλία μου στην ad hoc επιτροπή. Και περιορίζομαι να υποστηρίξω, πως η συγκεκριμενοποίηση των πολιτικών, υπέρ της προστασίας των πολιτών και κατά μιας νεοφιλελεύθερης Ε.Ε., αποτελεί ανοικτό ζήτημα του συσχετισμού των δυνάμεων στην Ένωση και των πολιτικών που αυτές θα επιλέξουν. Η παραμονή, π.χ., στις συντεταγμένες του Μάαστριχτ, ή η αλλαγή πλεύσης είναι ένα ανοικτό ζήτημα , ως προς το οποίο η καθεμία πολιτική δύναμη θα πρέπει να ξεπεράσει την αμηχανία της - π.χ. ουδείς κατέθεσε κάτι συγκεκριμένο, ως προς το οποίο η Συνθήκη έπρεπε να μεριμνά, αλλά παραλείπει να το κάνει - και να προβεί σε συγκεκριμένες προτάσεις.
Κύριες-κύριοι Βουλευτές,
με συνείδηση της σημασίας που έχει η παρούσα συνθήκη της Λισαβώνας στην ενοποιητική πορεία της Ευρώπης, με συνείδηση ότι η κύρωση από τους 27 των 480.000.000 πολιτών και στη συνέχεια η εφαρμογή της θα αποτελέσει προωθητική κίνηση προς ένα επιθυμητό πολύ-πολικό κόσμο, που θα αντικαταστήσει τον μονοπολικό κόσμο των ΗΠΑ, ο οποίος τόσα δεινά συσσώρευσε στον πλανήτη, ειδικά μετά το 2001 και τις δολοφονικές ενέργειες της τρομοκρατίας στην Ουάσινγκτον και την Νέα Υόρκη,
με συνείδηση, ότι μέσω της συνθήκης αυτής χώρες και άνθρωποι με συγγενείς πολιτικές δυνάμεις, με συγγενή κουλτούρα, με συγγενή ήθη και έθιμα, με συγγενείς παραδόσεις, με από κοινού διαμορφωμένη ιστορία, αλλά και με ιδιαίτερη και ισχυρή ιδιοπροσωπία, στις ορισμένες περιπτώσεις τους,
με συνείδηση, τέλος, και των επιμέρους διαφωνιών μας π.χ. για τον περιορισμό της κοινωνικής Ευρώπης σε επίπεδο διακηρύξεων
ως εκφραστής της γνώμης της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης,
προτείνω την κύρωση της συνθήκης της Λισσαβώνας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου