Από την χθεσινή ομιλία του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ στο Ελληνοαμερικανικό Επιμελητήριο

Η Ελλάδα μοιάζει με καράβι ακυβέρνητο που μπαίνει στο μάτι του κυκλώνα. Εμείς θα αντιμετωπίσουμε την κρίση επιθετικά, αξιοποιώντας την ως ευκαιρία

«Ολόκληρος ο πλανήτης ζει στην δίνη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, αναζητά διέξοδο. Δυστυχώς, η Ελλάδα σήμερα μοιάζει με καράβι που μπαίνει, ήδη θαλασσοδαρμένο και ακυβέρνητο, στο μάτι του κυκλώνα ...;Εμείς θ'; αντιμετωπίσουμε την κρίση επιθετικά. Όχι με αντίληψη φοβισμένου παρατηρητή, όπως κάνει δυστυχώς η σημερινή κυβέρνηση. Ούτε με πολιτικές, που απλώς μπαλώνουν τα κακώς κείμενα. Έχουμε ως στόχο δυναμικά να προστατεύσουμε τον πολίτη μας από τις επιπτώσεις της κρίσης. Παράλληλα, ν'; αξιοποιήσουμε αυτή την κρίση και ως ευκαιρία. Να κάνουμε τις απαραίτητες μεγάλες τομές στην οικονομία μας, στο κράτος μας, για να βγούμε όλοι μαζί ενισχυμένοι».

Τα αίτια της κρίσης - η αντίληψη της νεοσυντήρησης σε όλο τον κόσμο, σύγκριση κυβερνήσεων Μπους και Καραμανλή

1. «Για τον Πόλ Κρούγκμαν, Νομπελίστα Οικονομίας φέτος, η βασική αιτία της κρίσης είναι η τεράστια συγκέντρωση πλούτου στα χέρια των λίγων και η ανισότητα που αυτή προκάλεσε. Σε ανύποπτο χρόνο, πριν από δύο χρόνια, εξηγεί πώς η συγκέντρωση πλούτου έγινε με τέσσερις συγκεκριμένες πολιτικές των κυβερνήσεων του Μπους, οι οποίες δεν διαφέρουν και πολύ από εκείνες που ακολούθησε η σημερινή κυβέρνηση της Ν.Δ., όπως και άλλες νεοσυντηρητικές κυβερνήσεις σε πολλά μέρη της γης, τα τελευταία 5 χρόνια:
Πρώτον, κράτησε ονομαστικά στάσιμους και ουσιαστικά μείωσε τους βασικούς μισθούς και την αγοραστική δύναμη των χαμηλότερων, αλλά και μεσαίων εισοδημάτων. Την ίδια απαξίωση της αγοραστικής είχαμε και στην Ελλάδα.
Δεύτερον, χρησιμοποίησε την δύναμη του κράτους, για να υπονομεύσει το δικαίωμα των εργαζομένων να οργανώνονται και να διαπραγματεύονται συλλογικά.

Την ίδια υπονόμευση κάθε οργανωμένης διαβούλευσης και συλλογικής διαπραγμάτευσης με την κοινωνία, τους εργαζόμενους, τους κοινωνικούς εταίρους, ακόμα και με την Αυτοδιοίκηση είχαμε και στην Ελλάδα.
Τρίτο, ο πιο άμεσος τρόπος συγκέντρωσης πλούτου ήταν η αναδιανομή πλούτου υπέρ των πλουσίων, μέσω του φορολογικού συστήματος. Οι πλούσιοι έγιναν επί Μπους πολύ πλουσιότεροι και η φτωχή και μεσαία τάξη πολύ φτωχότερες.

Βίαιη αναδιανομή του πλούτου είχαμε και στη χώρα μας υπέρ λίγων και ισχυρών, με τη συστηματική υποβάθμιση των δημόσιων αγαθών της υγείας, της παιδείας, της πρόνοιας, αλλά και των εισοδημάτων των καταναλωτών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Τέλος, μετά το σκάνδαλο της ENRON, η κυβέρνηση Μπους κατάφερε και μπλόκαρε τις προτάσεις για διαφάνεια και έλεγχο του χρηματοπιστωτικού συστήματος, αλλάζοντας την ατζέντα, το 2002 με τον πόλεμο του Ιράκ.

Η Ελλάδα δεν αντιμετώπισε τον πόλεμο με το Ιράκ, αλλά τη δικαιολογία των τρομοκρατών και των ασύμμετρων απειλών με τις πυρκαγιές, που χρησιμοποίησε συστηματικά πέρσι η Ν.Δ., στις προηγούμενες εκλογές, πιθανώς, βοηθώντας την και να τις κερδίσει. Σίγουρα, πάντως, αποπροσανατόλισαν την κοινή γνώμη από το τότε μεγάλο σκάνδαλο των τοξικών ομολόγων, που είχαν αγοράσει τα Ασφαλιστικά Ταμεία της χώρας με εντολή της κυβέρνησης».

3. «Σε κοινωνίες ανισότητας επικρατεί η διαφθορά. Η ελίτ, τουλάχιστον ένα σημαντικό κομμάτι της, έχει αυτή την τεράστια οικονομική και πολιτική ισχύ να διαφθείρει ή να ξεγλιστράει από θεσμούς και αρχές. Να αιχμαλωτίζει, αν θέλετε, την ίδια τη δημοκρατία ...;Η ραγδαία αύξηση της διαφθοράς στα υψηλότερα επίπεδα της ηγεσίας του τόπου, δεν έχει σχέση με το DNA ενός λαού. Κάθε άλλο, κάθε άλλο. Ο Έλληνας ανά τον κόσμο ανθίζει και προοδεύει σε συνθήκες αξιοπρέπειας, σεβασμού και ενός κράτους δικαίου, ευνομούμενου κράτους».

Το δίλημμα: ή θα αξιοποιήσουμε την κρίση για να φτιάξουμε μία πιο ανθρώπινη κοινωνία ή τα παιδιά μας θα ζήσουν την βαρβαρότητα ...;

«Σε αντίθεση με την νεοφιλελεύθερη προσέγγιση, σήμερα ξέρουμε ότι χρειάζονται σημαντικές δημόσιες επενδύσεις σε παγκόσμιο, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Που θα δώσουν νέα αναπτυξιακή ώθηση στην οικονομία, νέο ρόλο και σχέση κυβέρνησης και αγοράς, ανάπτυξη που θα συνδυάζει την δυναμική της παγκόσμιας αγοράς με τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές και δημοκρατικές αξίες. Που θα θέτει δηλαδή τον άνθρωπο στο επίκεντρο. Όσο οι λύσεις αυτές φαίνονται δύσκολες, τόσο το δίλημμα, το οποίο αντιμετωπίζουμε ως ανθρωπότητα, είναι απλό: Ή αξιοποιούμε την κρίση, για να φτιάξουμε μια κοινωνία δημοκρατίας, δικαίου, πράσινης ανάπτυξης, ειρήνης και ανθρωπιάς, ή εμείς, και ακόμα περισσότερο τα παιδιά μας, θα ζήσουν την βαρβαρότητα».

Ελλάδα: Την κρίσιμη αυτή ώρα, η χώρα μας δεν έχει περιθώρια να βυθίζεται στα σκάνδαλα. Απαιτείται άλλη κυβέρνηση, άλλη πολιτική.

1. «Τούτη την κρίσιμη ώρα, πλήττονται καίρια τομείς της ελληνικής οικονομίας. Ο τουρισμός, η ναυτιλία, ο αγροτικός χώρος, το εμπόριο. Και η Ελλάδα δεν έχει περιθώρια να βουλιάζει στα σκάνδαλα, στη μιζέρια, στην αδιαφάνεια, την αδράνεια και την μικροπολιτική. Δεν μπορεί να χάνει ευκαιρίες που της δίνονται, μέσα από την κρίση. Είναι απαράδεκτο όλες οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως και ο μελλοντικός Πρόεδρος της Αμερικής, ο κ. Ομπάμα, να παίρνουν συστηματικά μέτρα και να απουσιάζει η ελληνική κυβέρνηση».

2. «Είναι πράγματι η ώρα της ευθύνης. Ως υπεύθυνη αντιπολίτευση, εμείς διαβουλευόμαστε, προτείνουμε, διεκδικούμε, απαιτούμε και αναλαμβάνουμε δημιουργικές πρωτοβουλίες. Είναι βέβαια σχήμα οξύμωρο, η αξιωματική αντιπολίτευση να διαπραγματεύεται με προτάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το μέλλον της χώρας, ενώ η κυβέρνηση να βρίσκεται ουσιαστικά σε μια πολιτική παραλυσία ...;Η Ελλάδα έχει χάσει τεράστιο διαπραγματευτικό απόθεμα με τις λαθεμένες πολιτικές της τελευταίας πενταετίας».

3. «Απαιτείται μια κυβέρνηση, που μπορεί να διαπραγματεύεται, να σχεδιάζει, να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό και σε διεθνές επίπεδο. Προϋπόθεση γι΄ αυτό είναι μια άλλη, αξιόπιστη, ικανή και προοδευτική κυβέρνηση».

Πρέπει να στηρίξουμε το εισόδημα του πολίτη, την πραγματική οικονομία, αλλιώς ο κίνδυνος της ύφεσης και της ανεργίας είναι προ των πυλών

1. «Είναι η στιγμή να στηριχθεί η πραγματική οικονομία. Αλλιώς, ο κίνδυνος της ύφεσης και της ανεργίας είναι προ των θυρών.
Προτείναμε τη δημιουργία στην Ελλάδα ενός Ταμείου Αναχρηματοδότησης των Τραπεζών, κατά τα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, όπου η ρευστότητα θα παρέχεται έναντι εξασφαλίσεων, με τη μορφή νέων ή αναχρηματοδοτούμενων δανείων με ευνοϊκούς όρους.
Προτείναμε για ένα χρόνο πάγωμα και αναχρηματοδότηση δανείων, για όσους το έχουν πραγματικά ανάγκη.
Ζητήσαμε επίσης να αλλάξει η οικονομική πολιτική και να αποσυρθεί το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2009. Να επανέλθει το αφορολόγητο για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Ζητάμε να αυξηθεί επειγόντως το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο πρέπει να στραφεί σε υποδομές που θα μας βάλουν στην εποχή της πράσινης ανάπτυξης, στην έρευνα και την καινοτομία.
Προτείνουμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο πολιτικών για στήριξη του οικογενειακού προϋπολογισμού, με μέτρα που προστατεύουν την ελληνική οικογένεια, τους καταναλωτές και τους δανειολήπτες, από την ακρίβεια, από τις καταχρηστικές πρακτικές ή τις αθέμιτες χρεώσεις.
Προτείνουμε μέτρα για την αντιμετώπιση της ανεργίας, με την επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για τέσσερα χρόνια, ώστε να διευκολυνθεί η επαγγελματική ένταξη των νέων στην αγορά εργασίας, και τη στήριξη των ασθενέστερων ομάδων του πληθυσμού.
Ζητάμε να προωθηθούν με τόλμη αλλά και υπευθυνότητα σημαντικές τομές που έχει ανάγκη η χώρα μας στο χώρο της παιδείας, της υγείας, της δημόσιας διοίκησης».

2. «Η απάντηση της κυβέρνησης ήταν ο προϋπολογισμός που κατέθεσε την Παρασκευή. Ένας προϋπολογισμός εκτός τόπου και χρόνου, που δεν ανταποκρίνεται ούτε στο ελάχιστο στα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται, και στη διεθνή, και στην ελληνική οικονομία. Που αδυνατεί να κινητοποιήσει τους παραγωγικούς φορείς της χώρας. Μια πολιτική δηλαδή, που διαιωνίζει την κρίση στην αγορά, οδηγεί μαθηματικά, δυστυχώς, σε κλείσιμο πολλών μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και, τελικά, στη μείωση εσόδων με δημοσιονομική εκτροπή και υπερχρέωση. Ένα φαύλο κύκλο δημιουργεί ο προϋπολογισμός της σημερινής κυβέρνησης».

Βασική προϋπόθεση για να αλλάξουμε σελίδα ως χώρα: να αποκατασταθεί η σχέση εμπιστοσύνης κράτους - πολίτη

1. «Το μεγάλο ερώτημα στις μέρες μας δεν είναι πλέον: κράτος ή αγορά; Το ερώτημα που καλούμαστε να απαντήσουμε είναι κατά πόσο μπορούμε να εγγυηθούμε ότι, τόσο το κράτος, όσο και η αγορά, υπηρετούν εντέλει το δημόσιο συμφέρον, το συμφέρον του πολίτη, βάζουν στο επίκεντρο τον άνθρωπο».

2. «Γι΄ αυτό, δεσμεύτηκα στη Θεσσαλονίκη, και δεσμεύομαι και πάλι μπροστά σας, για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Μιας νέας εμπιστοσύνης που χρειάζεται μεταξύ πολιτών και κυβέρνησης, πολιτών και Πολιτείας.
Για τη διαφάνεια λειτουργίας του κράτους και λογοδοσίας στους πολίτες, για τη δημοκρατική λειτουργία, την αξιοκρατία, την αξιολόγηση.
Για μια κυβέρνηση, που θα έχει ως γνώμονα το δημόσιο, και όχι το ιδιωτικό συμφέρον. Για να εγγυηθούμε το δικαίωμα σε μια κοινωνία ανθρωπιάς.

Και αυτά δεν κοστίζουν. Απαιτούν απλώς πολιτική βούληση. Και αυτή την πολιτική βούληση, την έχουμε. Γι΄ αυτήν δεσμεύομαι και προσωπικά».

3. «Χρειάζεται αλλαγή πορείας. Η χώρα μας χρειάζεται μια νέα συμφωνία, μια συμφωνία στην οποία θα συμπράξουμε όλοι και από την οποία θα κερδίσουμε όλοι. Οι εργαζόμενοι, η υγιής και παραγωγική επιχειρηματικότητα, το κράτος».

Η δική μας πρόταση για την Ευρωπαϊκή Ένωση: Στροφή σε σοβαρές δημόσιες επενδύσεις, ακόμα και πέρα από τα αυστηρά κριτήρια του Μάαστριχτ

«Όπως και ο κόσμος ολόκληρος, έτσι και η Ευρώπη, δεν μπορεί να είναι αυτή που ήταν πριν ξεσπάσει η κρίση. Απαιτείται πια να μιλήσουμε σοβαρά για την πολιτική Ένωση, αλλά και άμεσα για πολιτικές αποφάσεις ...;Πιο συγκεκριμένα, προτείνουμε:
Πρώτον, για ν'; αντιμετωπισθεί η απειλή της ύφεσης, επιβάλλεται να υπάρξουν σοβαρές δημόσιες επενδύσεις. Ακόμα και αν δεν εμπίπτουν στις αυστηρές ερμηνείες του Μάαστριχτ, του λεγόμενου Συμφώνου Σταθερότητας. Χαίρομαι, γιατί αυτό πια υιοθετείται από πολλές χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Επιτροπή της. Προτείναμε να εξαιρεθούν από την μέτρηση του επιτρεπόμενου δημοσιονομικού ελλείμματος κάθε κράτους -μέλους, συγκεκριμένες επενδύσεις, οι δημόσιες επενδύσεις και υποδομές για την παιδεία και την έρευνα, την αντιμετώπιση της ανεργίας, για την πράσινη ανάπτυξη, καθώς και οι αμυντικές δαπάνες, που είναι σημαντικές για χώρες όπως η Ελλάδα.
Δεύτερον, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πρέπει να παίξει άλλο ρόλο, όχι μόνο εποπτικό, αλλά πέρα από την νομισματική σταθερότητα, να προωθήσει την ανάπτυξη και την απασχόληση.
Τρίτον, προτείνουμε ένα κοινό Ευρωπαϊκό Ταμείο, που θα στηρίξει την πραγματική οικονομία. Ένα νέο Σύμφωνο βιώσιμης ανάπτυξης, απασχόλησης και κοινωνικής προστασίας, που θα προκύψει βεβαίως από ευρωπαϊκούς, εθνικούς, δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους.
Τέταρτον, χρειάζονται συντονισμένες ευρωπαϊκές πολιτικές, που θα στηρίξουν τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Που θα προάγουν τις επενδύσεις, θα τονώσουν τη ζήτηση και την απασχόληση, θα παράγουν πράσινη ανάπτυξη και θα ενισχύσουν την κοινωνική συνοχή.
Πέμπτον, χρειάζεται, και αυτό αφορά ιδιαίτερα την Ελλάδα, μια μεγάλη πρωτοβουλία της Ευρώπης για την στήριξη της οικονομίας των κρατών των Βαλκανίων».