Ο διακεκριμένος οικονομολόγος, κάτοχος του βραβείου Νόμπελ από το 2001 και καθηγητής σήμερα στο Columbia, καταλογίζει έλλειψη θεσμικής αλλά και πολιτικής αλληλεγγύης στον τρόπο που αντιμετωπίζονται τα προβλήματα της Ελλάδας.
Επίσης: Είναι δηκτικός προς τους οίκους αξιολόγησης στους οποίους θυμίζει ότι κάνουν λάθη και μάλιστα μεγάλα.
Παραλληλίζει την κυβέρνηση Παπανδρέου με αυτή του Ομπάμα ως προς το βαθμό εντιμότητας στη διαχείριση των (δύσκολων) καταστάσεων που κληρονόμησαν.
Είναι, τέλος, πραγματικός κόλαφος περιγράφοντας τα οικονομικά πεπραγμένα της κυβέρνησης Καραμανλή και το τι παρέδωσε στην νυν κυβέρνηση, φτάνοντας μάλιστα μέχρι του σημείο να πει ότι τα λάθη της διακυβέρνησης Μπους ωχριούν μπροστά σε αυτά της κυβέρνησης Καραμανλή.
Τα βασικότερα σημεία του άρθρου του Τζ. Στίγκλιτζ -ένα από τα ελάχιστα φιλικά που έχουν δημοσιευθεί τους τελυεταίους μήνες για τη χώρα μας- είναι τα εξής:
H Ελλάδα καταδικάζεται από τους ευρωπαίους τεχνοκράτες για τα τεράστια ελλείμματά της. «Κανένα κράτος και καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να προσδοκά ειδική μεταχείριση από εμάς» προειδοποίησε ο Ζαντ Κλοντ Τρισέ. Όμως αυτό που δεν λέει ο κ. Τρισέ είναι ότι εδώ και πολύ καιρό υπάρχουν ουσιαστικά δύο συνθήκες του Μάαστριχ: Μία για τα μεγάλα και ισχυρά κράτη και μία για τα μικρότερα και πιο ασθενή. Όταν η Γαλλία παρέβη το ευρωπαϊκό πρόσταγμα περί χρέους -να μην ξεπερνά δηλαδή το 3% του ΑΕΠ- υπήρξαν βαριές κουβέντες αλλά τίποτε παραπάνω.
Φυσικά ο Τρισέ μπορεί να ισχυρισθεί ότι όσα έκανε η Ελλάδα είναι διαφορετικά από όσα έκαναν άλλες χώρες που υπερέβησαν τα όρια. Υπάρχει διαφορά μεγέθους. Αλλά υπάρχει και διαφορά υπαιτιότητας και συνεπειών. Το μεγάλο έλλειμμα της Ελλάδας έχει επιπτώσεις στο μέλλον των Ελλήνων πολιτών όχι όμως και στη σταθερότητα του ευρώ. Σε αντίθεση με τα ελλείμματα άλλων μεγάλων χωρών.
Μεγάλο μέρος του ελληνικού ελλείμματος είναι αποτέλεσμα της παγκοσμίου ύφεσης, η επίδραση της οποίας υπήρξε βαριά σε χώρες που δεν ήταν υπεύθυνες για την πρόκλησή της. Ωστόσο η παγκόσμια κρίση έφερε στην επιφάνεια τα ριζικά διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας που επιδεινώθηκαν περαιτέρω τα τελευταία έξι χρόνια από την προηγούμενη κυβέρνηση. Δυστυχώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιδείνωσαν τα ελληνικά προβλήματα. Οι δηλώσεις τους εκτόξευσαν τα επιτόκια που καλείται να καλύψει η Ελλάδα κάνοντας εξαιρετικά δύσκολο για τη χώρα να λύσει τα προβλήματά της. (...)
Και όμως οι Ευρωπαίοι θα έπρεπε να υποδεχθούν θετικά τις προσπάθειες της νέας ελληνικής κυβέρνησης που τουλάχιστον διέκοψε την ανέντιμη λογιστική των προκατόχων της. Διότι και η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε, όπως και οι αμερικανικές τράπεζες, να συνεχίσει να ζει με ένα σύστημα ανέντιμης λογιστικής ελπίζοντας ότι ποτέ δεν θα την πιάσουν.Όμως ο νέος πρωθυπουργός της Ελλάδας, Γιώργος Παπανδρέου ήταν πάντοτε υπέρμαχος μιας έντιμης και διαφανούς διακυβέρνησης. Η Ευρώπη θα έπρεπε να βοηθά έναν τέτοιο ηγέτη και όχι να του κάνει τη ζωή δυσκολότερη.
Η Ελλάδα είναι η φτωχότερη της ευρωπαΐκής οικογενείας. Αλλά η επιτυχία της ευρωπαϊκής οντότητας οφείλεται ως ένα βαθμό στο πνεύμα κοινωνικής δικαιοσύνης, όπερ σημαίνει να βοηθάς όσους έχουν δυσμενέστερη μοίρα. Όταν δημιουργήθηκε το ευρώ, πολλοί οικονομολόγοι ανησυχούσαν για την έλλειψη κεφαλαίων σταθερότητας και αλληλεγγύης. Εάν η Ευρώπη είχε αναπτύξει ένα καλύτερο σύστημα σταθερότητας και αλληλεγγύης τα ελλείμματα στην περιφέρειά της θα ήταν ίσως μικρότερα και ευκολότερο να αντιμετωπισθούν (...)
Αλλά ακόμη και χωρίς αυτό το σύστημα δημοσιονομικής στήριξης, η ΕΕ θα έπρεπε τουλάχιστον να υιοθετεί την αρχή της «μή ζημίας»: Διότι το να ανακοινώνει η ΕΚΤ πως δεν αποδέχεται ως εγγύηση τα ελληνικά ομόλογα είναι αναποτελεσματικό. Και το να προβαίνει σε κρίσεις η ΕΚΤ για την πιστοληπτική αξία των ελληνικών ομολόγων προς τους οίκους αξιολόγησης θα ήταν κάτι παραπάνω από ανεύθυνο, θα ήταν επιλήψιμο (...)
Όσο για τις κρίσεις των οίκων, αυτές έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά προβληματικές -υποβαθμίζουν τους κινδύνους που κρύβουν ομόλογα από τιτλοποιημένα στεγαστικά και υπερεκτιμούν τον κίνδυνο του δημόσιου χρέους ενός κράτους. (...)
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε και θα έπρεπε να υποστηρίξει την εντιμότητα και την ακεραιότητα της ελληνικής κυβέρνησης και των προσπαθειών της όχι μόνο να τιθασεύσει το έλλειμμα αλλά και να αυξήσει τη διαφάνεια ολόκληρου του δημοσιονομικού της συστήματος και να μειώσει τη διαφθορά.
Μπορεί μάλιστα να κάνει πολλά περισσότερα: Ιδρύματα όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα έπρεπε να προωθήσουν επενδύσεις στη χώρα για να αναστείλουν τις αποπληθωριστικές συνέπειες των περικοπών και της λιτότητας.
Η Ευρώπη θα έπρεπε να σταθεί δίπλα στην Ελλάδα όπως ακριβώς το ΔΝΤ στις αναπτυσσόμενες χώρες. Μια τέτοια στήριξη θα έριχνε τα επιτόκια δανεισμού και θα διευκόλυνε τη χώρα να πετύχει δημοσιονομική ισορροπία. Το μέτρο της Ευρώπης δεν θα πρέπει να είναι η αυστηρότητα των ενεργειών της αλλά το πνεύμα αλληλεγγύης που δείχνει βοηθωντας έναν γείτονα.
Και η Αμερική έχει άνευ προηγουμένου ελλείμματα. Όπως ο Ομπάμα, έτσι κι ο Παπανδρέου κληρονόμησαν μια οικονομική κατάσταση που δεν δημιούργησαν οι ίδιοι. Οι προκάτοχοι αμφοτέρων είχαν διαπράξει λάθη κολοσσιαίου μεγέθους. Αμφότεροι οι προκάτοχοί τους είχαν χρησιμοποιήσει ανέντιμες λογιστικές μεθόδους -αλλά αυτές του Μπους ωχριούν μπροστά σε αυτές του προκατόχου του Παπανδρέου. Και οι δύο εξελέγησαν στη βάση της αλλλαγής που υποσχέθηκαν και αμφότεροι έφεραν νέα στάνταρντς εντιμότητας και διαφάνειας στις κυβερνήσεις τους.
Προς χάριν της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και δημοκρατίας, η Ευρώπη θα έπρεπε να στηρίξει την προσπάθεια του Παπανδρέου με κάθε τρόπο και όχι να γυρίζει την πλάτη στο λαό της Ελλάδας που πρέπει να πειστεί ότι η στήριξη των μέτρων λιτότητας της κυβέρνησής του είναι προς όφελος όλων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου