"Ρήξεις με σύμμαχο τους πολίτες"

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Σε αυτήν τη συγκυρία όλοι χρειάζεται να συνεισφέρουμε δίκαια, ανάλογα με τις δυνατότητές μας και οι πλέον αδύναμοι θα προστατευτούν. Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται το πρόγραμμα περιστολής δαπανών στο Δημόσιο, σε αυτή την κατεύθυνση θα είναι και το φορολογικό νομοσχέδιο

Μια αποκαλυπτική συνέντευξη σχετικά με τις κυβερνητικές αποφάσεις για τη φορολογική και εισοδηματική πολιτική, καθώς και για τις αλλαγές στο Ασφαλιστικό δίνει ο υπουργός Οικονομικών.

Ο κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου ανοίγει τα χαρτιά του για όλα τα κρίσιμα θέματα, πριν από τα κρίσιμα 24ωρα για το ξεδίπλωμα των μέτρων για την αντιμετώπιση της οικονομικής κατάρρευσης.

Μιλά για όλα, προαναγγέλλει την κατάργηση αυτοτελούς και τεκμαρτής φορολόγησης, τη θέσπιση αντικειμενικών τεκμηρίων για όλους, την εγκατάσταση ταμειακών μηχανών παντού.

Αλλά απαντά και για τις πρόωρες συντάξεις και τις «αδικίες» στο μισθολόγιο του Δημοσίου.

Κύριε υπουργέ πολλοί επικρίνουν την κυβέρνηση ότι υπέκυψε και μάλιστα με καθυστέρηση στις επιταγές των Βρυξελλών και στις πιέσεις των αγορών και ότι αναγκαστήκατε να τροποποιήσετε τον προϋπολογισμό και το Πρόγραμμα Σταθερότητας ανακοινώνοντας αιφνιδιαστικά έκτακτα μέτρα. Τι απαντάτε;

Η απάντηση είναι μία και είναι πάρα πολύ απλή. Είμαστε μια χώρα με τεράστιο έλλειμμα και τεράστιο χρέος. Φέτος θα χρειαστεί να δανειστούμε 54 δισ. από τις αγορές. Είμαστε όμως και μια χώρα μιας ισχυρής ένωσης με ένα νόμισμα που λειτουργεί σαν ασπίδα για την οικονομία μας. Η ένωσή αυτή έχει σαφείς κανόνες, που δυστυχώς τους έχουμε παραβιάσει όλους. Συνεπώς, δεν έχουμε υποκύψει σε επιταγές, όπως λέτε, πρέπει να προσαρμοστούμε στους κανόνες που έχουμε συνυπογράψει. Ενώ ταυτόχρονα πρέπει να δράσουμε για να προστατεύσουμε την οικονομία της χώρας σε μια πάρα πολύ δύσκολη ως προς τις συνθήκες δανεισμού εποχή.

Από πολλές πλευρές εκφράζονται έντονες αμφιβολίες για το κατά πόσο η περιοριστική οικονομική πολιτική θα οδηγήσει στην πολυπόθητη δημοσιονομική εξυγίανση, καθώς η συμπίεση των εισοδημάτων και η συνακόλουθη συρρίκνωση της κατανάλωσης θα επιδεινώσει ακόμη περισσότερο την οικονομική ύφεση.

Το πρότυπο που μέχρι σήμερα στήριζε τους ρυθμούς ανάπτυξης, ένα πρότυπο που βασίζεται κυρίως στην κατανάλωση με δανεισμό, το βλέπουμε όλοι ότι έχει φτάσει στα όριά του. Πρέπει να παραχθεί νέο εισόδημα, όχι μόνο για να καλύψει αυτό που μειώθηκε το 2009, αλλά για να αντέξει να καλύψει τις ανάγκες των πολιτών στα χρόνια που έρχονται. Εχουμε, λοιπόν, συγκεκριμένες δράσεις για τη στήριξη της ανάπτυξης και της σταδιακής μετάβασης σε ένα νέο πιο ανταγωνιστικό αναπτυξιακό πρότυπο. Στον προϋπολογισμό έχουν προβλεφθεί πόροι που ενισχύουν εισοδήματα ομάδων με υψηλή ροπή προς κατανάλωση, αλλά το σημαντικότερο για το 2010 έχουν προβλεφθεί 10,3 δισ. ευρώ για δράσεις ανάπτυξης. Οι πόροι που απελευθερώνονται από τη μείωση της σπατάλης ενισχύουν την ανάπτυξη.

Εχετε διαπιστώσει... ανείπωτες σπατάλες στο Δημόσιο. Θα στείλετε κάποιους φυλακή;

Το πρώτο πράγμα που διαπιστώνει κανείς στην «εκ των έσω» επαφή του με τον δημόσιο τομέα είναι ότι υπάρχουν παντού διαρροές σπατάλης, μεγάλες και μικρές. Από την πρώτη μέρα με συμβολικά, αλλά και ουσιαστικά μέτρα έχουμε ξεκινήσει μια επιχείρηση σφραγίσματος αυτών των διαρροών. Είναι προφανές ότι κάτι που είναι τόσο συνυφασμένο με τη λειτουργία του κράτους δεν μπορεί να διορθωθεί από τη μία μέρα στην άλλη, όμως έχουμε προχωρήσει με αποφασιστικά μέτρα, όπως είναι η διάθεση του 90% των πιστώσεων σε κάθε υπουργείο, οι διμερείς επιτροπές για την παρακολούθηση του προϋπολογισμού σε μηνιαία βάση, η κατάργηση και συγχώνευση φορέων και μια σειρά άλλες μικρές και μεγάλες παρεμβάσεις, το αποτέλεσμα των οποίων πιστεύουμε ότι θα φανεί με την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2010.

Κλητήρας στο υπουργείο Οικονομικών παίρνει καθαρά 2.500 ευρώ και δικαστικοί υπάλληλοι επίδομα ταχείας διεκπεραίωσης. Θα ισχύσει το ίδιο ποσοστό μείωσης στα επιδόματα με άλλους υπαλλήλους του Δημοσίου;

Το μισθολόγιο στον δημόσιο τομέα έχει πράγματι πάρα πολλά στοιχεία που δεν έχουν καμία σχέση ούτε με τον κοινό νου ούτε με το περί δικαίου αίσθημα, ειδικά για μια χώρα που μια πάρα πολύ μεγάλη ομάδα ανθρώπων στον ιδιωτικό τομέα αμείβεται με 600 και 700 ευρώ. Η εισοδηματική πολιτική που θα ανακοινωθεί αυτή την εβδομάδα πέρα από το στοιχείο της εξοικονόμησης πόρων θα έχει και το στοιχείο της δικαιοσύνης. Πέρα από αυτό, πραγματικά προσβλέπουμε στον διάλογο με την ΑΔΕΔΥ για τη διαμόρφωση ενός ενιαίου και δίκαιου μισθολογίου στον δημόσιο τομέα.

Πού θέτει η κυβέρνηση τον πήχη για τις φορολογικές ελαφρύνσεις ή επιβαρύνσεις στην ακίνητη περιουσία;

Κανένας μικρός ιδιοκτήτης δεν θα αισθανθεί να επιβαρύνεται για την ακίνητη περιουσία που κατέχει.

Εχετε επεξεργασθεί εναλλακτικό πακέτο μέτρων σε περίπτωση που διαπιστωθούν αποκλίσεις στον προϋπολογισμό, όπως ζητά και η Κομισιόν. Πότε θα γίνει το πρώτο κρίσιμο τεστ του προϋπολογισμού;

Τα μέτρα που έχουμε ήδη εξαγγείλει θα εφαρμοστούν απαρέγκλιτα και θα αποδώσουν. Οσο για τον προϋπολογισμό, για εμάς κάθε μέρα που περνάει είναι ένα κρίσιμο τεστ, τα μηνιαία στοιχεία που δημοσιεύουμε περνούν από το μικροσκόπιο των αγορών και της Κομισιόν, αλλά οπωσδήποτε το πρώτο τρίμηνο θα είναι καθοριστικό.

Ποιες θα είναι οι βασικές παρεμβάσεις για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του φοροελεγκτικού και εισπρακτικού μηχανισμού;

Η προσωπική μου εμμονή είναι η αξιοποίηση κάθε ηλεκτρονικού μέσου για τη δήλωση, την καταγραφή και τη διασταύρωση των στοιχείων των φορολογούμενων. Στα υπάρχοντα συστήματα υπάρχει ένας πλούτος πληροφορίας που θέλουμε να ενισχύσουμε περαιτέρω, ώστε να γίνουν οι έλεγχοι πιο αποτελεσματικοί και πιο στοχευμένοι. Η ελαχιστοποίηση της ανάγκης για επαφή και διαπραγμάτευση μεταξύ φορολογούμενων και φορολογικών υπηρεσιών, αλλά και η διεξαγωγή στοχευμένων επιτόπιων ελέγχων από κλιμάκια που θα έχουν όλη την πληροφόρηση που χρειάζονται για να κάνουν καλά τη δουλειά τους είναι οι δύο βασικές κατευθύνσεις για την πάταξη της φοροδιαφυγής.

Θα υπάρξουν αλλαγές στο ποινολόγιο για τη φοροδιαφυγή;

Το βασικό πρόβλημα σήμερα δεν είναι η τιμωρία, αλλά ο εντοπισμός του παραβάτη και η διαπραγματευτική ισχύς που μπορεί να του δίνει ένα σύστημα πολύπλοκο και αδιαφανές. Ναι, οι αυστηρές ποινές είναι ένα εργαλείο, όμως αυτό που επίσης λείπει είναι οι μηχανισμοί συμμόρφωσης πριν φτάσουμε στην έσχατη λύση.


Κάνατε έφοδο σε ιατρεία στο Κολωνάκι, αλλά ποτέ δεν μάθαμε τη συνέχεια. Υπάρχει ή μείνατε στις διαπιστώσεις;

Φυσικά και θα ανακοινωθεί σύντομα.

Με τα μερίσματα;

Είναι γνωστή η προγραμματική μας δέσμευση για τη φορολόγησή τους, όπως τα εισοδήματα από εργασία.

Και τον φόρο ακίνητης περιουσίας;

Καταργείται το ΕΤΑΚ και αντικαθίσταται από ένα σύστημα προοδευτικής φορολόγησης που δεν επιβαρύνει τις μικρές περιουσίες. Η μεγάλη ακίνητη περιουσία θα πληρώνει σημαντικά περισσότερο φόρο από τη μικρή και τη μεσαία.

Εχετε πειστεί ότι θα σπάσετε το άδυτο στις εξωχώριες εταιρείες, ώστε να μην πληρώσουν και πάλι οι μη έχοντες και οι μισθωτοί;

Οι εξωχώριες εταιρείες και οι περιουσίες που κρύβονται πίσω από αυτές δεν βρίσκονται στο άδυτο όπως λέτε, κάπου εγγράφονται και κάπου δηλώνονται. Αυτή η πληροφορία μπορεί να αξιοποιηθεί και αυτό θα κάνουμε.

Και με τις αποκρατικοποιήσεις; Ποιους οργανισμούς αφορούν; Τι κονδύλια υπολογίζετε;

Στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης υπάρχουν προβλέψεις για έσοδα από αποκρατικοποιήσεις που θα διοχετευτούν στη μείωση του χρέους, όμως υπάρχει και η δέσμευσή μας για την αξιοποίηση συνολικά της δημόσιας περιουσίας με τρόπο που θα διασφαλίζει τον έλεγχο του Δημοσίου στις στρατηγικής και εθνικής σημασίας υποδομές.

Εάν γυρνούσατε πίσω στην 4η Οκτωβρίου, θα θέλατε να βρεθείτε στο ίδιο πόστο;

Δεν μου αρέσει να γυρίζω πίσω. Αυτό το πόστο μου ανέθεσε ο πρωθυπουργός και από αυτό το πόστο προσπαθώ να κάνω όσο καλύτερα μπορώ τη δουλειά μου σε μια κοινή προσπάθεια να προχωρήσει η χώρα μπροστά.

Φορολογία
Δεν μειώνεται το αφορολόγητο αλλά συνδέεται με τις αποδείξεις

Θα διατηρηθεί το αφορολόγητο όριο των 12.000 ευρώ για τους μισθωτούς και των 10.500 ευρώ για τα υπόλοιπα φυσικά πρόσωπα ή θα συνδεθεί με τις αποδείξεις;

Η επιτυχία της εξαγγελίας του μέτρου των αποδείξεων απέδειξε ότι με κατάλληλα κίνητρα οι πολίτες μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στη μείωση αυτού του πεδίου φοροδιαφυγής. Το αφορολόγητο όριο, παρ’ όλο που είναι το μεγαλύτερο που εφαρμόζεται σε χώρα της ΕΕ και του ΟΟΣΑ, δεν σκοπεύουμε να το μειώσουμε, αλλά θα το συνδέσουμε με το μέτρο των αποδείξεων ανάλογα με το εισόδημα.

Η παρακράτηση φόρου θα γίνεται με το ισχύον ή με το νέο αφορολόγητο;

Η παρακράτηση φόρου θα προσαρμοστεί στη νέα φορολογική κλίμακα.

Θα καταργηθεί η αυτοτελής φορολογία για όλα τα εισοδήματα;

Αν δει κανείς το πλαίσιο απαλλαγών και εκπτώσεων στο υπάρχον σύστημα συνειδητοποιεί ότι μόνο μια μειοψηφία φορολογούμενων πληρώνει τους φόρους που του αναλογούν κανονικά. Οι διάφορες μορφές αυτοτελούς φορολόγησης ή απόλυτης απαλλαγής στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν διέπονται από κοινωνικά ή εισοδηματικά κριτήρια. Η ρητή πρόθεσή μας, λοιπόν, είναι η κατάργηση όλων των μορφών αυτοτελούς φορολόγησης.

Θα καταργηθεί η τεκμαρτή φορολογία και θα μπουν -όπως έχετε δηλώσει- ταμειακές μηχανές παντού. Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής του μέτρου;

Ο λογιστικός προσδιορισμός όλων των εισοδημάτων είναι επίσης ρητή μας δέσμευση.

Δεν είναι ούτε λογικό ούτε δίκαιο να υπάρχουν τόσο πολλές διακριτές μορφές φορολογίας και ευνοϊκής μεταχείρισης μεταξύ των επιχειρηματιών και των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.

Οπου είναι τεχνικά εφικτό, προχωρούμε άμεσα, όπου χρειάζεται σημαντικές τεχνικές παρεμβάσεις, εξετάζουμε να δοθεί ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα που δεν θα ξεπερνά το τέλος του έτους.

Θα θεσπιστούν νέα «αντικειμενικά τεκμήρια» για τον προσδιορισμό του εισοδήματος όλων των φορολογούμενων και ειδικά των ελεύθερων επαγγελματιών;

Θα θεσπιστούν νέα τεκμήρια διαβίωσης, σύμφωνα με τα οποία ο φορολογούμενος που δηλώνει π.χ. 15.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα θα καλείται να εξηγήσει πώς είναι δυνατόν να συντηρεί βίλα, εξοχικό και κότερο...

Συντάξεις
Μπαίνει τέλος στις πρόωρες

Ο πρωθυπουργός μίλησε για το προσδόκιμο ζωής: σημαίνει σύνταξη στα 67; ‘Η οι αλλαγές αφορούν τα «εσωτερικά όρια»; Για παράδειγμα τις πρόωρες συντάξεις, την εξίσωση ηλικίας ανδρών και γυναικών;

Ο πρωθυπουργός έθιξε ένα μείζον θέμα στο ασφαλιστικό μας σύστημα, αλλά και στη δίκαιη αντιμετώπιση των πολιτών. Δεν είναι μόνο δική μας διαπίστωση ότι ο ιδιωτικός υπάλληλος που υποχρεώνεται σε σύνταξη στα 65 μετά από έναν ίσως δύσκολο και σκληρό εργασιακό βίο και παίρνει τη σύνταξη που δικαιούται από το ΙΚΑ αισθάνεται προσβεβλημένος όταν βλέπει ειδικές ομάδες να απολαμβάνουν πολλαπλάσιες συντάξεις από ηλικίες πολύ μικρότερες.

Κυβέρνηση
Υπάρχουν απόψεις αλλά όχι γραμμές

Κύριε υπουργέ, από την 4η Οκτώβρη σχεδιάζετε την έξοδο από την οικονομική κρίση. Σας κατηγορούν για αδικαιολόγητη καθυστέρηση και αναποφασιστικότητα σχετικά με τις κορυφαίες κινήσεις και για προσπάθεια να ισορροπήσετε μεταξύ των δύο «γραμμών» στο οικονομικό επιτελείο...

Στην κυβέρνηση δεν υπάρχουν ούτε δύο ούτε περισσότερες γραμμές. Υπάρχουν απόψεις που εκφράζονται και πρέπει να εκφράζονται. Στις αποφάσεις η κυβέρνηση έχει μία γραμμή και μία φωνή. Το επιχείρημα της καθυστέρησης επίσης δεν το ασπάζομαι. Η χώρα σήμερα προσπαθεί να ισορροπήσει μέσα σε μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση, με φοβερές πιέσεις που ασκούνται στην οικονομία και από τους εταίρους και τις αγορές λόγω του «κακού μας παρελθόντος» και της αναξιοπιστίας μας.

Σας κατηγορούν για νεοφιλελεύθερες επιλογές ακόμα και στελέχη του ΠΑΣΟΚ, ενώ η κυρία Κατσέλη δηλώνει ότι «εάν τα μέτρα περιοριστούν, αν το μόνο που κάνουμε είναι να ζητήσουμε από τους δημοσίους υπαλλήλους να υποστούν θυσίες, νομίζω ότι τα μέτρα δεν θα γίνουν αποδεκτά». Αποδέχεστε την κριτική;

Αυτό που μου περιγράφετε δεν είναι κριτική. Είναι η απαρέγκλιτη στάση της κυβέρνησης. Εννοείται ότι η διάσωση της οικονομίας δεν αφήνεται στις πλάτες της μίας ή της άλλης κοινωνικής ομάδας.

Σε αυτήν τη συγκυρία όλοι χρειάζεται να συνεισφέρουμε δίκαια, ανάλογα με τις δυνατότητές μας και οι πλέον αδύναμοι θα προστατευτούν όπως ήδη κάνουμε -έχοντας δώσει την ενίσχυση αλληλεγγύης, έχοντας αυξήσει τις αγροτικές συντάξεις, το επίδομα ανεργίας, την επιστροφή του ΦΠΑ στους αγρότες και εξασφαλίζοντας πόρους για προγράμματα για την απασχόληση των νέων.

Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται το πρόγραμμα περιστολής δαπανών στο Δημόσιο, σε αυτή την κατεύθυνση θα είναι και το φορολογικό νομοσχέδιο.

Η ανάπτυξη έχει παραγκωνιστεί κατά πολλούς. Σκέφτεστε να λειτουργήσετε με προκαταβολές του Δ’ ΚΠΣ;

Το ΕΣΠΑ είναι σε εξέλιξη και το αρμόδιο υπουργείο θα προχωρήσει στην ενεργοποίηση όλων εκείνων των προγραμμάτων, ώστε να απορροφηθούν και να αξιοποιηθούν τα κονδύλια που προβλέπονται φέτος στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Συνέντευξη στους Φ. Γιωτάκη - Κ. Αντωνάκο
Από το Έθνος